به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ رویداد "صنعت فضایی کارآفرین" به مناسبت هفته جهانی فضا و با هدف آشنایی بیشتر جامعه فضایی در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی برگزار شد.

در این رویداد که مدیران پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان فضایی ایران حضور داشتند، دکتر یاری، معاونت پژوهش و توسعه ارتباطات علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ابتدای این رویداد ضمن تبریک هفته جهانی فضا، اظهار کرد: در مرکز مطالعات راهبردی و اقتصاد دیجیتال پژوهشگاه ICT یکی از پروژه‌هایی که دو سال اخیر با سازمان فضایی پیگیری می‌کردیم، بحث ترکیب فناوری‌های روی زمین و فضا بوده است که خوشبختانه پروژه ای با این مضمون شکل گرفت که در انتهای راه خود قرار دارد و این رویداد نیز به همت تیم همین پروژه در مرکز مطالعات راهبردی و اقتصاد دیجیتال ترتیب داده شده است.

وی در ادامه با اشاره به هفته جهانی فضا، خاطرنشان کرد: رویداد صنعت فضایی کارآفرین به دلیل نامگذاری روز جهانی فضا تدارک دیده شده است، که امیدواریم در این رویداد به اهدافی همچون ظرفیت‌های کاربردی فضا با همگرایی فناوری‌ها، نیازهای فناورانه در حوزه خدمات فضا پایه، اثربخشی فناوری‌های کاربردی همگرای فضا پایه در حل مسائل و ابر چالش‌های کشور و ارتقا آگاهی عمومی، دست یابیم.

در ادامه این رویداد عاطفه فرازمند، مدیر گروه مطالعات برنامه‌ریزی فاوا پژوهشگاه ارتباطات به‌عنوان یکی از سخنرانان این همایش بابیان اینکه شعار هفته جهانی امسال « فضا کارآفرین» گفت: هفته فضا از ۱۲ مهر آغاز و ۱۸تا  مهر ادامه دارد و هر روز متناسب با شعار جهانی امسال به ترتیب عبارت است از فضا و کارآفرینی، فضا صنعت پیشران، فضا و توسعه زیست‌بوم‌های کارآفرینی، فضا و کارآفرینی برای نسل آینده، فضا و اقتصاد آینده، سرریز فناوری فضایی و کارآفرینی و در نهایت فضا و فرصت‌های کارآفرینی. 

وی با تأکید بر اینکه رویداد امروز متناسب با شعار امروز یعنی «سرریز فناوری فضایی و کارآفرینی» برگزار می‌شود و با اشاره به گذار نسل‌های فضایی گفت: ما طی گذار از نسل نخست فضایی که تمرکز بر ستاره‌شناسی داشت به نسل چهارمی رسیدیم که بر بحث شکل‌گیری فضای جدید و قابلیت‌های فناورانه تاکید دارد و تلاش داریم از این فناوری‌ها و ظرفیت های ایجاد شده بهره‌مند شویم.

مدیر گروه مطالعات برنامه‌ریزی فاوا پژوهشگاه ارتباطات بابیان اینکه در عرصه تحول دیجیتال یکی از موضوعات حائز اهمیت داده است، گفت: این داده است که همه حوزه‌های کاربردی را شکل می‌دهد و منجر به درآمد و رشد اقتصادی می‌شود. داده فضایی که هم یک داده منحصربه‌فرد محسوب می‌شود به همان نسبت می‌تواند از اهمیت برخوردار باشد و از داده‌های فضایی می‌توان در حوزه‌هایی همچون محیط ‌زیست، کشاورزی، حمل‌ونقل، شهری سازی و.. استفاده بهینه کرد. 

فرازمند با تأکید بر ضرورت ورود فعالان بخش خصوصی برای بالقوه کردن داده‌های فضایی در نسل چهارم فضا و ضرورت تغییر نگرش در رویکرد سیاست‌گذاران و تصمیم سازان کشور برای شکوفایی صنعت فضایی و سریز فناوری‌های آن گفت: در چشم‌انداز ۱۴۱۰ و برنامه هفتم توسعه موضوع صنعت فضایی و حضور فعالان بخش خصوصی در این عرصه موردتوجه قرارگرفته است که این موضوع می‌تواند ریل‌گذاری مناسبی برای فعالین دولتی و خصوصی این عرصه باشد.

وی افزود: در برنامه هفتم توسعه، رشد ۸ درصدی سالانه برای اقتصاد فضا در نظر گرفته‌شده است که این رشد با صرف تمرکز و بازیگری سازمان فضایی محقق نخواهد شد و حتماً باید زمینه فعالیت و مشارکت همه‌جانبه بخش خصوصی در این حوزه موردتوجه قرار گیرد.

در ادامه، حمیدرضا ربیعی، استاد دانشگاه و رئیس مرکز علوم داده هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی شریف به ایراد سخنرانی پرداخت و در ابتدا اهمیت هوش مصنوعی و تحولی که می‌تواند در آینده ایجاد کند و جایگاه کشور در حوزه را تشریح کرد.

وی بابیان اینکه پیش‌بینی می‌شود هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ سهم ۱۵ تریلیون دلاری در اقتصاد جهان داشته باشد که این رقم خود گویای اهمیت هوش مصنوعی در آینده است گفت: هوش مصنوعی یکی از علوم و فناوری‌های دگرگون ساز است و باید نگاه درستی به این حوزه داشته باشیم. پایه کار هوش مصنوعی مبتنی بر پلتفرم‌ها است بر بستر آن خدمات ارائه می‌شود؛ فضا و فناوری‌های فضایی نیز از این قاعده مستثنی نیست و این فناوری نیز باید مبتنی بر پلتفرم‌ها به ارائه خدمات بپردازند.

وی در ادامه با اشاره به اثرگذاری متقابل هوش مصنوعی و حوزه فضایی گفت: توسعه صنعت فضایی می‌تواند منجر به توسعه هوش مصنوعی شود. هوش مصنوعی بدون داده معنا ندارد و هرچقدر داده افزایش پیدا کند شاهد رشد و شکوفایی این حوزه خواهیم بود. بنابراین هرچقدر ماهواره‌ بر مدار فضا قرار گیرد، داده‌هایی که از ماهواره‌ها دریافت می‌شود بیشتر خواهد شد و با افزایش داده‌ها هوش مصنوعی نیز توسعه پیدا می‌کند.

ربیعی افزود: متقابلاً هوش مصنوعی می‌تواند منجر به رشد و شکوفایی در صنعت فضایی شود به‌طور مثال هوش مصنوعی می‌تواند به کمک اقتصاد فضا بیاید و هزینه ساخت و پرتاب ماهواره را کاهش دهد.

رئیس مرکز علوم داده هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی شریف در ادامه با تأکید بر ضرورت راه‌اندازی یک پلتفرم فراگیر هوش مصنوعی که داده‌های به‌ویژه داده‌های فضایی را جمع‌آوری کند گفت: این پلتفرم باید بتواند داده‌ها را خوب جمع‌آوری کند و خدمات پایه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را برای گروه‌های کوچک غیردولتی ارائه دهد تا آن‌ها بتوانند ایده‌های خود را در حوزه‌های مختلف اجرایی کنند. پس از صحبت های دکتر ربیعی خانم دکتر وفا صدقی مدیرعامل شرکت نوآور صنعت برسام، در خصوص ظرفیتهای کاربردی و اقتصادی مدار ارتفاع پایین

سخنرانی نموده و در ادامه داوود محمدزاده، سرپرست اداره کل مدیریت پروژه، بودجه و توسعه اقتصاد فضایی سازمان فضایی ایران از دیگر سخنرانان این مراسم ، با اشاره اهمیت کارآفرینی به‌واسطه صنعت فضا گفت: در سازمان فضایی ما همواره این دغدغه را داشته‌ایم که در نهایت چه زمانی قرار است صنعت فضایی ما به یک صنعت کارآفرین تبدیل باشد.

وی افزود: خوشبختانه در دوره اخیر و با حضور دکتر سالاریه به‌عنوان رئیس سازمان فضایی، این تغییر رویکرد رخ‌داده است و ایشان بارها این مسئله را موردتوجه قرار داده‌اند که اکنون وقت بازیگری بخش خصوصی در صنعت فضایی است.

محمدزاده در ادامه با تأکید بر اینکه با توجه به تغییر رویکرد شکل‌گرفته در سازمان فضایی بخش خصوصی باید خود را آماده حضور حداکثری در صنعت فضایی کند گفت: تنها بخش خصوصی است که می‌تواند در حوزه فضایی حرکت آفرین باشد. معمولاً بخش‌های دولتی به‌واسطه محدودیت‌هایی که دارند از پویایی لازم برخوردار نیستند؛ بنابراین بخش خصوصی باید وارد این عرصه شود و ما به‌عنوان سازمان فضایی به نهاد حاکمیتی باید زمینه‌ساز این حرکت توسط بخش خصوصی باشیم.

سرپرست اداره کل مدیریت پروژه، بودجه و توسعه اقتصاد فضایی سازمان فضایی ایران با اشاره به چالش‌های اساسی ورود بخش خصوصی به صنعت فضایی گفت: مهم‌ترین چالش این است که تا پیش‌ازاین سیاست‌گذاری درستی انجام نگرفته بود. توسعه نامتوازن زنجیره ارزش صنعت فضایی از دیگر چالش‌ها محسوب می‌شود. اتفاقی که افتاده بود صنعت فضایی بر اساس اسناد بالادستی و هدف‌گذاری حاکمیتی موردتوجه قرارگرفته بود.

محمدزاده در ادامه با اشاره به برگزاری جلسه شورای عالی فضایی به ریاست رئیس‌جمهوری پس از یک وقفه ده‌ساله در دولت سیزدهم گفت: این جلسه مصوبات تسهیل گیری مبتنی بر تغییر رویکرد در سازمان فضایی داشت که مهم‌ترین آن تخصص اعتبار لازم برای حرکت جدی صنعت فضایی و سرمایه‌گذاری دولتی در این زمینه بود .

وی افزود: با تشکیل کارگروه‌های تخصصی تدوین برنامه ده‌ساله به‌سرعت در دستور کار قرار گرفت و در جلسه دوم شورای عالی فضایی هم به تصویب رسید که مهم‌ترین شاخصه این برنامه دیدگاه مبتنی بر تجاری‌سازی صنعت فضایی با مشارکت بخش خصوصی است.

سرپرست اداره کل مدیریت پروژه، بودجه و توسعه اقتصاد فضایی سازمان فضایی ایران تأکید کرد: بر این اساس برای برنامه ده‌ساله توسعه صنعت فضایی، یک پیوست مشخص تعیین شد و این پیوست اقتصاد فضا بود که مبتنی بر این پیوست مؤلفه‌هایی ازجمله ارزش‌افزوده، سهم صنعت فضایی در GDP، بحث اشتغال آفرینی و سرمایه‌گذاری دولتی و غیردولتی در این صنعت ذکر شد.

در ادامه رویداد، مهندس امین نیلی مدیر توسعه‌ کسب و کار شرکت مدیریت و توسعه فناوری‌های پیشرفته طوبی، جناب آقای جعفری مدیر عامل شرکت رایان نور تدبیر و جناب آقای مهندس اسماعیلی مدیر عامل شرکت سنجش از دور بصیر و مهندس آرش معبودی مدیر پروژه زجیره ارزش اقتصاد فضا به عنوان نمایندگان بخش خصوصی به سخنرانی و ارائه توانمندی‌های خود در این حوزه پرداختند که محور اصلی سخنان فعالین بخش خصوصی «ظرفیت‌های کاربردی فضا »، «مسائل و چالش ها»، «اثربخشی فناوری‌های کاربردی همگرا فضاپایه در حل مسائل و ابر چالش‌های کشور» و « الگوهای نوآوری در صنعت فضایی، فرصت‌های پیش رو و جمع‌بندی رویداد» بود.